Omgaan met pijn

Bevallen doet pijn, daar kunnen we helaas niet omheen. Wel is de pijn bij een bevalling een functionele pijn. De pijn is nodig om je kindje geboren te laten worden. Het is hard werken, maar je krijgt er de mooiste beloning voor terug. 

De pijn van weeën heeft  een golvend verloop. Het komt en het gaat weer weg. Naarmate de bevalling vordert worden de weeën krachtiger en komen sneller op elkaar. Deze pijn ervaar je alleen tijdens de bevalling. Weeën kunnen zich op verschillende manieren uiten/ Zo kan je buikweeën, rugweeën en beenweeën hebben. Wanneer je veel pijn hebt zoals tijdens een bevalling, maakt je lichaam endorfine aan. Dit is een natuurlijk pijnstiller. Indien je erg gespanning of angstig bent, kan dit de aanmaak van endorfine belemmeren. 

Welke manieren kan je zelf toepassen om de pijn te verminderen;

  • Rust : Rust is belangrijk tijdens een bevalling. Je moet je concentreren op je lichaam. Wanneer je tijdens een bevalling veel prikkels en onrust ervaart gaat dit moeilijker. Probeer zelf de rust te nemen tussen de weeën door, ook wanneer bijvoorbeeld je vliezen gebroken zijn en je nog geen weeën hebt. Je energie is hard nodig. 
  • Ondersteuning : Ondersteuning kan een positief effect hebben op het verloop van de bevalling. De ondersteuning kan vanuit je partner, moeder of vriendin komen, maar ook van een verloskundige, kraamverzorgende of verpleegkundige.
  • Van houding wisselen : Niet elke houding is prettig om weeën op te vangen. Dit is ook voor iedereen erg verschillend. Door verschillende houdingen uit te proberen, weet je het beste wat bij je past en waarmee je de pijn het beste kunt uithouden.
  • In bad gaan : de warmte van een bad is ontzettend goed voor de ontspanning. Wanneer je ontspannen bent, is je lichaam minder verkrampt en is de pijn ook minder hevig. 
  • TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie) : De TENS is een apparaatje waarmee je jezelf kleine stroomstootjes geeft. Dit leidt je af van de pijn van de weeën. De TENS mag je altijd gebruiken tijdens de bevalling. Via www.geboortetens.nl kun je een TENS- apparaat huren of kopen.
  • Massage : Massage van bijvoorbeeld de rug of de benen kan de pijn verminderen tijdens de bevalling. Dit zou je partner bij je kunnen toepassen.
     


Soms kan het zijn dat de bovenstaande tips niet voldoende voor je werken. Dan kunnen we je ook pijnstilling in de vorm van medicatie aanbieden. Lachgas is de enige medicatie die wij als verloskundigen mogen toedienen. Echter is dit niet in alle ziekenhuizen beschikbaar.  De andere vormen van pijnstilling zoals pethidine,  de ruggenprik en remifentanyl is een reden om je naar de gynaecoloog te verwijzen. De reden is dat je hartslag, bloeddruk en ademhaling gecontroleerd moeten worden en ook de conditie van je kindje.

Hieronder zullen we de vormen van pijnmedicatie toelichten, de mogelijkheden kunnen per ziekenhuis verschillen;

Lachgas 

Lachgas is een mengsel van stikstof en zuurstof. Dit wordt toegediend via een mondneusmasker. Je inhaleert het lachgas en zodra je het kapje wegneemt stopt de toediening vanzelf. Je krijgt een 'high' en ontspannen gevoel waardoor het de piek van de wee verzacht. Het voordeel van lachgas is dat het geen consequenties heeft voor moeder en kind, daarnaast is het snel toe te dienen en ook weer snel uitgewerkt. Het nadeel van lachgas is dat het je misselijk, duizelig of slaperig kan laten voelen, waardoor je op bed moet blijven liggen. Tijdens het persen moet het toedienen van lachgas gestaakt worden. Lachgas kan maximaal 6 uur gebruikt worden. 
 


Injecties pethidine

Pethidine wordt toegediend door middel van een injectie in je been of bil. Het is snel binnen handbereik en werkt binnen een half uur Na de toediening merk je dat je je suffer en slaperiger gaat voelen, waardoor je de weeën minder pijnlijk ervaart. Je kan na de toediening niet meer uit bed. Niet alleen word je zelf suffer van de pethidine, ook je kindje kan wat suf worden. Hierdoor geeft de gynaecoloog liever geen pethidine in de laatste 4 uur voor de geboorte van je kindje.  
 


Remifentanil

Wanneer je Remifentanyl wenst tijdens de bevallling zullen we je verwijzen naar de gynaecoloog. De gynaecoloog zal dan eerst de conditie van jou en je kindje willen beoordelen voordat hij of zij de Remifentanyl kan starten. Remifentanyl is een morfineachtige stof. Het wordt toegediend middels een infuus en een pomp. Je krijgt  een drukknop waarmee je de pomp zelf kan bedienen. Hier zit  uiteraard een begrenzing op, zodat je jezelf nooit  kan overdoseren. Remifentanil werkt meestal al na een paar minuten. Het haalt de scherpe piek van de wee af, maar je voelt de weeën wel nog. Remifentanyl kan invloed hebben op het zuurstofgehalte in je bloed, Daarom is continue bewaking van moeder en kind noodzakelijk. Ook na het toedienen van Remifentanil  is het niet meer mogelijk uit bed te komen.
 


Ruggenprik (epiduraal)

Wanneer je een ruggenprik wenst tijdens de bevalling zullen we je verwijzen naar de gynaecoloog. De gynaecoloog zal dan eerst de conditie van jou en je kindje beoordelen. Indien jullie beide een goede conditie hebben zal de gynaecoloog, de anesthesist informeren. De anesthesist zal vervolgens de ruggenprik plaatsen. De ruggenprik is een injectie in je onderrug. Eerst wordt de huid verdoofd en vervolgens wordt via een naald een heel dun slangetje in je rug geplaatst. Door dit slangetje krijg je gedurende de hele bevalling pijnstilling toegediend. Na zo'n 15 minuten begint de pijnstilling te werken. Je wordt niet slaperig of suf van de ruggenprik en het is de sterkste pijnmedicatie die mogelijk is tijdens de bevalling. Soms komt het voor dat een ruggenprik niet goed geplaatst kan worden of niet voldoende pijnstilling geeft. Het kan zijn dat de ruggenprik dan opnieuw geplaatst moet worden of dat de gynaecoloog overstapt op andere pijnmedicatie. Wanneer je de ruggenprik hebt, mag je niet meer uit bed. Je kan je benen nog wel bewegen, maar er is niet voldoende kracht om te staan of te lopen. Ook zal je een blaaskatheter krijgen omdat je niet meer voelt wanneer je moet plassen. De ruggenprik mag (indien er goede persdrang is) aan blijven tijdens het persen. Soms krijg je jeukklachten en koorts bij een ruggenprik, als reactie op de medicatie.